Βοναπάρτης

(Bonaparte). Εξελληνισμένο όνομα της οικογένειας Μποναπάρ, ιταλικής καταγωγής, πιθανώς από τη Λομβαρδία, που ένας κλάδος της εγκαταστάθηκε στη Φλωρεντία και από τον 16o αι. στο Αιάκειο της Κορσικής. Έγινε διάσημη από τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα Α’ (βλ. λ.), ο οποίος το 1796 άλλαξε τη γραφή του ονόματος από Buonaparte σε Bonaparte. Οι κυριότεροι εκπρόσωποι είναι: 1. Ελίζα (Αιάκειο 1777 – Τεργέστη 1820).Υπήρξε πριγκίπισσα του Πιομπίνο και της Λούκα, μεγάλη δούκισσα της Τοσκάνης, αδελφή του Ναπολέοντα Α’. Έγινε, παρά τη θέληση του αδελφού της, σύζυγος του Φελίξ Βατσιόκι. Από τις τρεις αδελφές, αυτή έμοιαζε περισσότερο στον Ναπολέοντα, με την ενεργητικότητα και το πάθος της για δράση. Απέκτησε δύο παιδιά, τη Ναπολεόνη Ελίζα (1806-1869) και τον Κάρολο Ιερώνυμο (1810-1830). 2. Κάρλο (Αιάκειο 1746 – Μονπελιέ 1785).Ήταν δικηγόρος, πατέρας του Ναπολέοντα Α’. Αφού τελείωσε τις σπουδές του στην Πίζα, αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία της Κορσικής, αλλά προσχώρησε έπειτα στην πολιτική της γαλλικής κυβέρνησης. 3. Καρολίνα Μαρία (Αιάκειο 1782 – Φλωρεντία 1839). Υπήρξε μεγάλη δούκισσα της Κλεβ και του Μπεργκ, αδελφή του Ναπολέοντα Α’. Παντρεύτηκε τον Ζοακίμ Μιρά και, υπερβολικά φιλόδοξη καθώς ήταν, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην άνοδο και στη δράση του συζύγου της. Χήρα το 1815, διέμεινε κυρίως στην Αυστρία και πέθανε στη Φλωρεντία. Είχε τέσσερα παιδιά, τον Ναπολέοντα, τη Λετίτσια, τον Λουκιανό και τη Λουίζα. 4. Λουκιανός (Αιάκειο 1775 – Βιτέρμπο, Ιταλία 1840).Υπήρξε πρίγκιπας του Κανίνο, αδελφός του Ναπολέοντα Α’. Πρόεδρος του Συμβουλίου των Πεντακοσίων (1798), έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στο πραξικόπημα της 18ης Μπριμέρ, γλιτώνοντας την τελευταία στιγμή από σοβαρή ήττα τον Ναπολέοντα. Υπουργός Εσωτερικών (1799), πρεσβευτής στην Ισπανία (1800) και αργότερα μέλος της νομοθετικής επιτροπής, ερχόταν συχνά σε διαφωνία με τον αδελφό του και επέδειχνε πάντοτε πνεύμα ανεξαρτησίας και ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων. Όταν εγκαταστάθηκε στη Ρώμη το 1804, δεν συμφιλιώθηκε με τον Ναπολέοντα παρά μόνο στη διάρκεια των Εκατό Ημερών. Παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε δύο κόρες από τη Χριστίνα Μπουαγέ ντε Σεν Μαξιμέν, τη Σαρλότ (1796-1865) και τη Χριστίνα Αιγύπτα (1798-1847). Από την Αλεξαντρίν ντε Μπλεσάν, χήρα του τραπεζίτη Ζουμπερτόν, απέκτησε εννέα παιδιά, τον Κάρολο Λουκιανό Ζιλ Λοράν (1803-1857), δεύτερο πρίγκιπα του Κανίνο και του Λουζινιάνο, διάσημο φυσιοδίφη και σύζυγο της Ζηναΐδας Β., τη Λετίτσια (1804-1871), σύζυγο του Ιρλανδού Τόμας Γουάιζ, την Ιωάννα (1806-1828), τον Παύλο Μαρία (1809-1827), τον Λουδοβίκο Λουκιανό (1813-1891), χημικό ορυκτολόγο και γλωσσολόγο, τον Πέτρο Ναπολέοντα (1815-1881), δολοφόνο του δημοσιογράφου Βικτόρ Νουάρ το 1870, τον Αντουάν (1816-1877), την Αλεξαντρίν Μαρί (1818-1874) και την Κονστάνς (1823-1876), που έγινε μοναχή στη Ρώμη. 5. Μαρία. Πριγκίπισσα της Ελλάδας. Βλ. λ. Βοναπάρτη, Μαρία. 6. Μαρία Λετίτσια Ραμολίνο (Αιάκειο 1750 – Ρώμη 1836). Υπήρξε σύζυγος του Κάρλο (βλ. 1.) και μητέρα του Ναπολέοντα Α’. Προερχόμενη από μια παλαιά οικογένεια της Κορσικής, είναι η γυναίκα που θα την αποκαλέσουν στα χρόνια της Αυτοκρατορίας βασιλομήτορα. Συμμετείχε στην αρχή μαζί με τον σύζυγό της στους αγώνες για την ανεξαρτησία της Κορσικής. Χαρακτήρας δυναμικός, αγωνίστηκε σκληρά για να αναστήσει την πολυάριθμη οικογένειά της. Αργότερα παρέμεινε απλή και σεμνή, διάγοντας μια διακριτική ζωή στο περιθώριο της αυτοκρατορικής αυλής, της οποίας οι επιδείξεις δεν την εντυπωσίαζαν. Μετά την κατάρρευση της αυτοκρατορίας, αποτραβηγμένη στη Ρώμη υπό την προστασία του πάπα Πίου Ζ’, έζησε με παραδειγματική αξιοπρέπεια. Παρά τις ενίοτε βίαιες συγκρούσεις, ήταν το μόνο πρόσωπο της οικογένειας που ο Ναπολέων σεβόταν και φοβόταν. Από τον γάμο της με τον Κάρλο γεννήθηκαν δεκατρία παιδιά, από τα οποία έζησαν μόνο τα οκτώ: ο Ιωσήφ, βασιλιάς της Νάπολης (1806) και έπειτα βασιλιάς της Ισπανίας (1808), ο Ναπολέων, αυτοκράτορας της Γαλλίας, ο Λουκιανός, η Ελίζα, ο Λουδοβίκος, βασιλιάς της Ολλανδίας (1806), η Παυλίνα, η Καρολίνα και ο Ιερώνυμος, βασιλιάς της Βεστφαλίας (1807). 7. Μαρία Παυλίνα Καρολίνα (Αιάκειο 1780 – Φλωρεντία 1825).Πριγκίπισσα Μποργκέζε, αδελφή του Ναπολέοντα Α’. Περισσότερο γνωστή με το όνομα Παυλίνα Β. ήταν μια γυναίκα πολύ όμορφη και όχι αυστηρών ηθών. Το 1797 παντρεύτηκε τον στρατηγό Λεκλέρκ, αλλά έμεινε χήρα και παντρεύτηκε ξανά με τον πρίγκιπα Κάμιλο Μποργκέζε (1803). Η έλλειψη σεβασμού προς την αυτοκράτειρα Μαρία Λουίζα στάθηκε αιτία να απομακρυνθεί από την αυλή το 1810. Πολύ αφοσιωμένη στον Ναπολέοντα, ακολούθησε τον αδελφό της στην εξορία του, στο νησί της Έλβας (1814). Το 1815 αποσύρθηκε στη Ρώμη, όπου παρενέβαινε ακόμα υπέρ του Ναπολέοντα. 8. Πολ. Βλ. λ. Βοναπάρτης, Παύλος. Ο Λουδοβίκος Ναπολέων, βασιλιάς της Ολλανδίας. Ο γιος του Κάρλο ήταν ο αυτοκράτορας Ναπολέων Γ’ (Βερσαλίες). . Ο Λουκιανός Βοναπάρτης, αδελφός του Ναπολέοντα, ήταν εκείνος που τον βοήθησε περισσότερο στην πολιτική του άνοδο. Η Καρολίνα Βοναπάρτη, αδελφή του Ναπολέοντα, παντρεύτηκε τον Ιωακείμ Μιρά και υπήρξε βασίλισσα της Νάπολης. Ο Κάρλο Βοναπάρτης, πατέρας του Ναπολέοντα Α’. Η Μαρία Λετίτσια Ραμολίνο Βοναπάρτη, μητέρα του Ναπολέοντα Α’. Ο Ναπολέων, από τη δεύτερη σύζυγό του, Μαρία Λουίζα της Αυστρίας, απέκτησε έναν γιο, τον Ναπολέοντα Β’, που είναι γνωστός ως Αετιδέας (πίνακας του Ζοζέφ Φρανκ). Η Μαρία Παυλίνα Καρολίνα Βοναπάρτη, πριγκίπισσα Μποργκέζε, αδελφή του Ναπολέοντα Α’, όπως απεικονίζεται σε εξαίρετο έργο του κορυφαίου Ιταλού γλύπτη Κανόβα (Πινακοθήκη Μποργκέζε, Ρώμη). Από τα αδέλφια του Ναπολέοντα, ο Ιωσήφ, ο μεγαλύτερος, υπήρξε βασιλιάς της Νάπολης και της Ισπανίας.